Ik weet helaas vanuit persoonlijke ervaringen veel over trauma. En eerlijk, dat had ik liever allemaal niet willen weten.
Dit opinie artikel https://www.volkskrant.nl/cs-b0b232b0 in de Volkskrant schokt me enorm. De toon, de overtuigingen en de redenaties zijn op heel veel manieren te weerspreken. Therapie en heling wordt wat mij betreft verward met juridische waarheidsvinding. Een belangrijk punt voor strafvervolging, maar wezenlijk minder belangrijk voor heling en herstel van een getraumatiseerde patiënt.
“De laatste Zomergast van 2022 is psychiater en traumaspecialist Bessel van der Kolk. Zijn optreden kan ertoe leiden dat hij de ruimte krijgt om onjuiste en potentieel gevaarlijke ideeën te verspreiden, betogen Henry Otgaar, Peter van Koppen en Annelies Vredeveldt.”
Een van de dingen die ik heb ervaren, is dat er enorm veel weerstand is op het onderwerp trauma. En ook dat er nog veel te leren is over hoe ons systeem en ons geheugen wordt geraakt door trauma en wat de gevolgen zijn op korte en op lange termijn.
“Een populaire misvatting is dat traumatische herinneringen (onbewust) worden verdrongen. En als ze eenmaal zijn verdrongen, dat ze een sluimerend bestaan leiden wachtend op het moment dat ze worden hervonden. Het idee van verdringing is kwestieus. De reden is dat traumatische herinneringen niet worden verdrongen maar juist extra goed beklijven. Wel is het zo dat slachtoffers van trauma dikwijls niet willen praten over hun trauma of er niet over willen nadenken. Maar dat is van een andere orde dan verdringing.”
Traumatische herinneringen en trauma hebben een heel eigen dynamiek. Traumatische herinneringen beklijven niet extra goed. Tenminste niet als een rond verhaal. Het is veel gecompliceerder dan dat. En laat psychiater en traumaspecialist Bessel van der Kolk daar juist heel veel onderzoek naar hebben gedaan en ervaringen in hebben opgedaan.
Mensen met (complex) trauma hebben het al zwaar genoeg zonder dat hun verhaal in twijfel wordt getrokken.
“Op zijn minst zou in het interview Van der Kolk kritisch aan de tand moeten worden gevoeld over het flinterdunne idee van ‘the body keeps the score’. Anders bestaat het risico dat Van der Kolks interview eraan zal bijdragen dat trauma’s worden aangepraat in de behandelkamer. Dat zal desastreuze gevolgen hebben voor patiënten en hun families.”
Trauma’s vinden niet in de behandelkamer plaats. Maar wel daarbuiten. Door een basishouding te willen afdwingen dat men altijd kritisch naar verhalen van trauma moet luisteren en deze uit angst niet nader moet of mag onderzoeken, zorgt ervoor dat cliënten opnieuw alleen komen te staan en zich opnieuw in de steek gelaten voelen.
Zoals mijn psychiater ooit tegen mij zei: ‘het gaat in de behandelkamer niet persé om de (juridische) waarheid, maar om hoeveel last jíj́ ervan hebt en hoe je daar bij geholpen moet worden’
Hierbij sprak hij over behandeling en niet over een juridisch gelijk. Een psychiater en een behandelaar gaan wat mij betreft over behandeling en mogelijke heling. In de loop van de laatste 20 jaar is er heel wat gesoebat over herinneringen, verdrongen herinneringen en valse herinneringen. Daardoor zijn er protocollen aangepast en verbeterd en is elke professioneel opgeleide behandelaar uiterst alert juist op dit soort complexiteiten. Maar wentel dit niet af op mensen met mogelijk trauma en (mogelijke) dissociatieve amnesie.
Het is inderdaad belangrijk om kritisch te zijn en te blijven. En tegelijkertijd is het niet nodig om kritisch te zijn op degenen die worstelen met trauma.
Die krijgen al genoeg kritiek.
Geloof me.
Geloofd worden is alles wat we nodig hebben.
Geloof me.